Por Laura Fontalba
Ayer, 30 de noviembre, se celebró la primera Huelga Feminista General en Euskal Herria. Gracias al Movimiento Feminista, coordinado mediante Bizitzak Erdigunean, y a la participación de otros agentes sociosindicales, las calles de Euskal Herria estuvieron repletas de movilizaciones durante todo el día.
Hoy, el movimiento ha aplaudido el resultado y ha dado la enhorabuena a todas aquellas personas que lo hicieron posible. «Sabíamos que el concepto de Huelga Feminista General era nuevo y que no iba a ser fácil organizarlo, pero ¡lo hemos conseguido! Hemos convertido la huelga general en feminista e inventado nuevas formas de lucha y participación en la huelga. Hemos revolucionado el imaginario de la huelga», han celebrado.
El movimiento ha asegurado que la huelga se hizo notar. «El impacto de los servicios mínimos excesivos en el ámbito del cuidado fue evidente», han asegurado. De igual manera han destacado el apoyo de residencias y centros de día; de educación, gracias al 75% de seguimiento en haurreskolak e ikastolas de la CAV; o de medios de comunicación, como EITB. No obstante, también han denunciado la actitud de Osakidetza, que negó el derecho a huelga a miles de trabajadoras; o transportes públicos como Eusko Tren o el metro, que se limitaron a servicios mínimos.
El objetivo de la huelga era denunciar que el actual sistema de cuidados es insostenible y demandar, con urgencia, un cambio que ponga fin a la feminización, racialización, mercantilización y privatización de los cuidados. Con esta realidad, eran conscientes de que el concepto de huelga crearía un «vacío», pues muchas trabajadoras de cuidados no podrían hacer un cese en sus trabajos, con lo que tendrían que encontrar alternativas para darles visibilidad. «Han sido ellas las que han descubierto nuevas formas de estar y politizándolas, por lo tanto, hemos conseguido en parte que haya un proceso para todas, aunque también de cara al futuro, nos queda por recorrer un largo camino», han asegurado.
Finalmente, el Movimiento Feminista ha informado de que han solicitado una reunión con los gobiernos vascos, ante lehendakaritza y el gobierno navarro, en Vitoria-Gasteiz y en Pamplona, para exigir que promuevan una mesa intersectorial y atiendan el Acuerdo Social que han elaborado. En definitiva, el éxito de la Huelga Feminista General de ayer marcó un precedente para seguir trabajando por el derecho colectivo al cuidado y por un sistema de cuidados público-comunitario.
Komunikatua:
Greba egun historikoa, prozesu historikoa. Orain erantzukizunak: Zaintza sistema publikoa orain.
Zorionak Euskal Herriko txoko ezberdinetan atzo kaleak hartu genituen guztioi. Zorionak Mugimendu Feministari, beste behin ere kaleak hartzeko, proposamen integralak egiteko eta antolatzeko dugun gaitasuna erakutsi dugulako. Zorionak ere, prozesura batutako eragile soziosindikalei, bidea elkarrekin egin dugu eta atzoko egun historikoa lanerako eta parte hartzeko apustuari esker atera genuen aurrera. Berriz diogu, biba gu!
Behin eta berriro errepikatu dugu greba eguna garrantzitsua zela, baina are garrantzitsuagoa dela prozesua. Askotariko lanek elkartu gaituzte: asanbladak sortu, zeudenak mantendu, aliantza berriak josi, batez ere etxeko eta zaintza langileekin, zaintza eskubide kolektiboaren aldeko aldarria sozializatu, orain arte gai honekin iritsi gabeko sektoreetara iritsi, Mugimendu Feministatik egindako proposamenak gizonekin partekatu eta elkarlanerako espazioak sortu, erantzukizuna exijitu, hurrengo pausoak erabaki… amaigabea da zerrenda.
Hau guztia hasi genuenean, argi genioen sistema hau sostengaitza zela. Zaintza lanak feminizatuak, arrazializatuak, merkantilizatuak eta pribatizatuak egoteari uztea urgentea zela. Horiei aurre egiteko antolatu eta mekanismoak martxan jarri behar genituela argi genuen. Eta ari gara, helburu horiek betetze bidean lanean ari gara.
Atzoko eguna ere horren baitan kokatzen dugu. Gainera, bagenekien, GREBA FEMINISTA OROKORRAREN kontzeptua berria zela, eta ez zela erraza izango hori antolatzea, baina lortu dugu! Borroka molde berriak eta greban parte hartzeko modu berriak asmatu ditugu. Grebaren betiko iruditegia irauli dugu.
Izan ere, greba egitearen erabakia hartu genuenean, jakitun ginen hasieratik hutsune bat izango genuela. Jakitun ginen zaintza langile askok ezingo zutela egun osoko lan-uzterik egin, greba egiteko eskubidea urratzen zaielako. Kontraesan horren aurrean, greba egiteko modu ezberdinak bilatzeko bideak asmatu ditugu. Zaintza eta etxeko langileen elkarteetatik forma berriak proposatu dira. Egoteko forma politizatuz, beraz, hein batean lortu dugu prozesu aberasgarriago bat izatea, nahiz eta aurrera begira ere, bide luzea dugun egiteko.
Bestalde enpleguaren eremuari dagokionean, jarraipen eta babes handia izan zuen atzoko greba egunak. Aipatzekoa da zaintza eredu hau eraldatzearen beharra Euskal Herriko lan zentro gehien gehienetara iritsi dela: 1500 greba komitetik gora atxikitu dira, piketeak egin ziren eremu eta sektore askotan, industriagune asko kolapsatuta egon ziren eta jarraipena zabala izan da:
Zaintzaren eremuan gehiegizko zerbitzu minimoen eragina agerikoa izan zen, baina horren gainetik jarduera ez normalizatua lortu zen, eta lanean aritu ziren emakume askok grebaren aldekotasuna adierazi zuten. Zahar egoitzetan eta eguneko zentroetan, zerbitzu minimoek guztiz baldintzatu dute, hala ere, greba egin zezaketen langileen artean % 90ek baino gehiagok egin zuten greba. Etxez etxeko laguntzan ere greba egiteko eskubidea dutenen artean, jarraipen zabala izan zuen.
Hezkuntzan, EAEko eskola publikoetan, haurreskoletan eta Ikastoletan jarraipen handia jaso genuen, %70-75 bueltan, baita Nafarroako Ikastoletan ere, %90tik gora. Komunikabide ezberdinetan ere inzidentzia garrantzitsua izan zen, EITBn esaterako.
Salatzea ere, beste behin ere Osakidetzako milaka langileri greba eskubidea ukatu zietela.
Aipatzea, garraio publikoan izandako jarraipena, Eusko Tren eta Metron, zerbitzu minimoak bakarrik aritu ziren eta. Azkenik, industriari dagokionez, Gipuzkoan nabaritu zen gehien enpresa garrantzitsuak itxita, baina baita Bizkaiko zonalde batzuetan ere, adibidez Durangaldean.
Greba honen beste erronketako bat, gizonen parte hartzea izan da. Esan beharra dugu gizon batzuek hartu dutela gaiarekiko ardura, eta asanbladetan eta kalean zegokien posiziotik aritu direla. Hala ere, beste askok ez dute hala egin. Eta gaurkoan ere atzoko mezu bera helarazi nahi diegu: hartu dagokizuen ardura!
Azkenik, atzo manifestazioetan esan bezala, euskal gobernuei zuzentzen gara. Gaurkoan, greba egun historikoaren hurrengo egunean, lehendakaritza aurrean eta nafar gobernuaren aurrean elkartu gara:, Gasteizen eta Iruñean. Eskakizun argi bat dugu zuentzat: mahai intersektorial bat sustatu dezazuela. Sektore anitzez osatutako lan eta eztabaida mahai bat. Honen osaketaren nondik norakoez, egin dugun Herri Akordioaz eta aurrera begirako pausuen gainean hitz egiteko, lehen bilera eskaera bat egin dizuegu. Laster erantzun bat jasotzeko esperoan amaitzen dugu gaurko agerraldi hau.
Atzo ez zen ezer amaitu. Orain herriz herri sortutako su txikiak piztuta mantentzea dagokigu. Aurrera begira ere zaintza eskubide kolektiboaren alde eta zaintza sistema publiko eta komunitario baten alde lanean jarraituko dugu. Badugu zer asmatu, zer irabazi, zer sortu eta mantendu. Aldi berean mobilizazio berriak antolatuko ditugu eta Herri Akordioan sakontzen jarraituko dugu.
Gora borroka feminista!