Por Laura Fontalba
LAB, junto a trabajadoras del servicio de atención domiciliaria, residencias, empleadas de
hogar e intervención social, ha recorrido las calles de Bilbao con una manifestación no mixta, desde el Ayuntamiento hasta Diputación, para exigir el fin del negocio de los cuidados, y reivindicar unos cuidados públicos y comunitarios.
El sindicato ha denunciado que nos encontramos en una «crisis de los cuidados», que está dejando consecuencias muy negativas en las condiciones laborales de las trabajadoras. «Las mujeres nos hemos hartado. No queremos vivir encadenados a tareas domésticas y de cuidado no reconocidas ni remuneradas. No aceptamos la precariedad que genera la división sexista del trabajo», ha exclamado Garbiñe Aranburu, coordinadora general de LAB; quien también ha remarcado la necesidad de cambiar «radicalmente» el actual sistema de cuidados.
La movilización, que durante todo el recorrido se estaba desarrollando de forma pacífica, se ha torcido cuando las manifestantes han parado ante Sabin Etxea. Allí, tenían la intención de realizar un acto simbólico en el que arrojar pañales sucios a su entrada para responsabilizar a las instituciones de la situación de precariedad y explotación que atraviesa el sector. Sin embargo, la Ertzaintza lo ha impedido, lo que ha terminado con empujones por parte de esta, y gritos de denuncia por parte de las trabajadoras y el resto de manifestantes.
A pesar de lo sucedido, la manifestación ha finalizado ante Diputación, donde Garbiñe Aranburu ha remarcado las reivindicaciones del sector. Ha puntualizado que la lucha por la defensa de trabajos y servicios públicos de calidad está reforzando la lucha sindical feminista. La movilización de hoy no sólo ha sido un acto de apoyo a todas las trabajadoras, sino una nueva ocasión para poner en el centro las reivindicaciones de este sector. Como la prohibición de privatizar los servicios sociales de cuidados; exigir que las instituciones asuman su gestión; la regularización de un convenio colectivo para salvaguardar sus condiciones laborales y, en consecuencia, la obligatoriedad para las empresas de que los convenios se negocien y de que estos equiparen sus condiciones las de los servicios prestados de manera pública y directa; el pago y reconocimiento de la deuda patriarcal; y la regularización de todas las trabajadoras de hogar en situación irregular.
Sindikatuak mobilizazio ez-mistoa egin du goizean, zeinetan lanbide feminizatuetako langileak izan baitira protagonista. Zaintzarekin negozioa egiteari uzteko ordua dela azpimarratuta, kapitalismoaren logikaren mesedetan jarduten duten instituzioak izan dituzte jopuntuan Gasteizen (Diputazioan), Bilbon (Udaletxetik Diputaziora), Donostian (Bulebarrean), Baionan (tren geltokian) eta Iruñean (Parlamentuan) izandako hitzorduetan.
Zaintzaren krisiak ondorio asko eta asko uzten ditu oraindik, eta argi geratu da sistemak zer nolako mugak dituen inor esplotatu gabe bizitza sostengatu ahal izateko. Hortaz, zerbitzuaren kalitatea eta erabiltzaileen zein langileon baldintza duinak lehenetsi beharrean, kalteak herritarron bizkar utzi nahi dituzte beste behin ere.
Egoera horren aurrean, baina, asko dira sektorez sektore borrokan ari diren emakumeak, eta beren
aldarrikapenak erdigunera ekarri nahi izan ditu LABek. Hala, etxez etxeko arreta zerbitzuko beharginek, erresidentzietakoek, etxeko langileek nahiz esku-hartze sozialekoek hartu dute Bilboko agertokia.
Pribatizaziorako joera geldiarazi eta zaintza kapitalista eta patriarkalaren eraldatzeko asmoz egin dute bat martxoaren 8ko mobilizazioarekin.
Garbiñe Aranbururen irakurketa
LABeko koordinatzaile nagusi Garbiñe Aranburuk ere parte hartu du manifestazioaren amaieran Bizkaiko Foru Aldundiaren egoitzaren ondoan egindako hitzartzean. Hark ere zaintza lanen egoeraren gain jarri du arreta: “Emakumeok, nazkatu gara. Ez dugu aitortu eta ordaindu gabeko etxeko lan eta zaintza lanei kateaturik bizi nahi. Ez dugu lanaren banaketa sexistak sortzen duen prekarietaterik onartzen”. Horren aurrean, dagoeneko “iraungita eta agortuta” dagoen egungo zaintza eredua goitik behera aldatu beharra nabarmendu du, baita aliantza feministak bultzatu eta zaintza lanetan diharduten emakumeek modu prekarioan jardutea galaraztearena ere.
Ildo beretik, gizonei dagokien erantzukizuna beren gain hartzeko ere exijitu nahi izan die Aranburuk: “Sistemak arrakalak sorrarazten ditu plusbalioa ateratzeko eta gizon eta emakumeen arteko edota langile migratu eta autoktonoen arteko dominazio forma gisa. Sistema bera da langile klasearen artean maila ezberdinak egotea eragiten duena, eta hori begibistakoa da zaintzen esparruan”.
Bada, sindikalgintza feminista indartzen ari dela gogorarazi du Garbiñe Aranburuk, eta LABek horren aldeko apustua egin zuen aspaldi. “Zaintza eremuan, sektore feminizatuetan, milaka zarete borroka sindikala zabalik duzuenak, komunikabide nagusien titularrik ez da izango zuentzat, baina sekulako garrantzia du egiten ari zareten borrokak, historiara pasako zarete”, adierazi die sindikatuko koordinatzaile orokorrak emakume langileei.
LABen aldarrikapenak
Emakumeok kalitatezko lan eta zerbitzu publikoak defendatzeko egiten ari garen borrokaren bidez, borroka sindikal feminista indartzen ari da. Borrokatzen jarraituko dugu, orain arte bezala, negoziazio kolektiboan, interpelazio politiko instituzionala egiten eta Mugimendu Feministarekin aliantzak eraikitzen.
LABek eskatzen du:
- Debekatu dadila zaintza zerbitzuak pribatizatzea; lehentasunez, adineko pertsonen egoitzak eta etxez etxeko laguntza zerbitzuak.
- Adineko pertsonen egoitzen eta etxez etxeko zerbitzuen kudeaketa zuzena izan dadila, instituzioek euren gain hartuta, eta etxeko lanak erregulatu daitezela lan baldintzak ziurtatuko dituen hitzarmen kolektiboaren bidez.
- Zerbitzu hauek kudeatzen dituzten enpresak kontrolatu daitezela eta derrigorrezkoa izan dadila hitzarmenak negoziatzea eta zuzenean kudeatzen diren zerbitzuetan dauden lan baldintzak parekatzen direla ziurtatzea, publifikaziorako bidea egin bitartean.
- Zor patriarkala aitortzea eta ordaintzea zaintza lanetan aritu diren emakume guztiei, haiek egindako lana ordaindua edo ordaindu gabekoa izan.
- Egoera ez erregularrean dauden etxeko langile guztiak erregulatu daitezela.
